woensdag 28 januari 2009

Aristoteles kwam uit Damascus

.
De Standaard, dinsdag 27 januari 2009


MOHAMED RIDOUANI

Uit het onderzoek van het Instituut voor Sociaal en Politiek Opinieonderzoek (Ispo) van KU Leuven blijkt dat 48 procent van de ondervraagde Vlamingen vindt dat de islamitische waarden een bedreiging zijn voor Europa. Ik voel me als 'allochtoon', schepen van diversiteit in Leuven en ondervoorzitter van de Sociaal-Liberale Partij SLP, zeer nauw betrokken bij de problematiek. Laat me alvast beginnen met een positieve kijk: ik stel vast dat toch 52 procent van de Vlamingen een positieve houding heeft en niet meteen een bedreiging ziet in de islam. Maar dit betekent zeker niet dat ik geneigd ben de maatschappelijke stress rond islam onder de mat te vegen. Integendeel zelfs.

Al in 732 versloeg de Frankische hofmeier Karel Martel het islamitische leger nabij de Franse stad Poitiers, in 1492 was er de bloedige herovering van Granada en Cordoba en in 1683 was er het beleg van Wenen. De inzet was altijd duidelijk: hou de islam buiten Europa. De historische argwaan van Europa tegenover de islam verdrukt in grote mate de positieve bijdragen van de islam op vlak van onder meer wiskunde, filosofie en kunst. Zonder overdrijven mag je stellen dat de islamcultuur de schakel is tussen de Romeinse beschaving en de Verlichting. Eén sprekend voorbeeld: de geschriften van Aristoteles zijn via een Arabische vertaling tot in het christelijke Europa geraakt.

De culturele kloof tussen Europeanen en moslims is op die manier historisch gegroeid en vandaag nog lang niet weggewerkt. Nochtans, wie de basiswaarden van de islam en het christendom naast elkaar legt, kan niet anders dan vaststellen dat er filosofisch heel wat overeenkomsten zijn. Waarom is er dan zoveel wantrouwen en onbegrip in de Vlaamse dorpsstraat? 9/11 ongetwijfeld, en de daaruit volgende internationale gelijkschakeling van terreur met islam. Maar volgens mij is er dichter bij huis ook een schrijnend gebrek aan interactie. Simpel gezegd: we leven naast elkaar. Op een straatfeest proeven we graag van de gerechten van onze Marokkaanse buurman. We zijn zelfs geweldig geïnteresseerd in het recept en hebben bewondering voor zijn kookkunsten. Maar zijn we ook op één of andere manier geïnteresseerd in de dagelijkse zorgen van onze allochtone buurman? Ik vrees van niet. Maar ik haast me om te beweren dat het omgekeerde helaas ook waar is.

Het is hoogtijd dat we meer verbondenheid creëren die verder gaat dan het banale thee-en-couscous-gebeuren. Een gevoel van samenhorigheid waaraan elke gemeenschap zich kan spiegelen en optrekken. Openheid is de lange weg die we daarbij moeten bewandelen. Openheid van beide kanten wel te verstaan. Als president Obama oproept om ramen en deuren te openen voor de signalen vanuit de moslimwereld kunnen wij toch onze oogkleppen niet opzetten? Autochtone Vlamingen moeten bovendien beseffen dat ze de realiteit niet kunnen ontkennen: allochtone moslims zijn en blijven hier. We hebben geen andere optie dan te leren samenleven. Nog meer allochtone werkkrachten zijn trouwens noodzakelijk om onze economie te laten groeien en onze welvaart op peil te houden. Het bestrijden van kansarmoede en een gedifferentieerd integratiebeleid zijn belangrijke sleutels. De Vlaamse moslims, vooral van Turkse en Marokkaanse origine, zijn immers duidelijk een kansarme groep. Vandaag haalt slechts 50 procent van de jongeren een diploma en leeft 55 procent onder de armoedegrens. Verder investeren in onderwijskansen is dus de opdracht.

De openheid moet zich niet alleen tot gedachten en woorden beperken. De openheid waar ik voor pleit is een genuanceerd verhaal van het zorgen voor gelijke kansen enerzijds en vragen en belonen van inzet anderzijds. Maar dat kan je alleen als je de noden van elke doelgroep afzonderlijk bekijkt. De noden van nieuwe migranten (zijnde taalopleiding en werk) zijn in geen geval te vergelijken met de uitdagingen van tweede en derde generatie allochtone jongeren, geboren en getogen Vlamingen (zijnde onderwijsachterstand en identiteit).

Tot slot nog een kleine suggestie voor Ispo. Misschien kunnen jullie een aanvullend onderzoek publiceren. Maar vraag dan eens aan moslims wat zij van de Vlaamse waarden vinden. Alvast een eerste stap naar meer openheid. Ik garandeer het Ispo een verrassend, maar bijzonder leerrijk resultaat.

Mohamed Ridouani (SLP) is schepen van Diversiteit in Leuven.
.

Geen opmerkingen: