Al-Qaeda had hij trouwens al afgeschaft

.

De Standaard
Binnenland
zaterdag 23 februari 2008

.

'Verwar dit niet met Al-Qaeda'

GENT - RIK COOLSAET, hoogleraar internationale politiek Universiteit Gent. Abdelkader Belliraj behoorde tot de eerste generatie jihadterroristen in België. Rik Coolsaet zoekt uit hoe hij in het terreurplaatje past.
Het staat nog lang niet vast voor wiens rekening de in Marokko opgepakte Marokkaanse Belg Abdelkader Belliraj werkte. Uit de chronologie van zijn activiteiten kan professor Rik Coolsaet toch afleiden in welke context hij dat deed.
Was Belliraj niet erg vroeg actief?
'Nee, want België is, na Frankrijk, het eerst geconfronteerd met religieus geïnspireerd terrorisme. Van in de jaren tachtig vonden terroristen die door het Iran van ayatollah Khomeiny waren gesteund, in België een basis voor acties in Parijs. In de vroege jaren negentig, met de burgeroorlog in Algerije, werden we geconfronteerd met steuncellen van de Groupe Islamique Armé (GIA), in België en Frankrijk. Zij trokken de straat op om daar of aan de universiteiten contacten te leggen met mensen uit migrantengemeenschappen. Doordat hier al zo vroeg terroristen actief waren, kon de federale politie al snel proberen om greep te krijgen op de terreur, wat hielp om vanaf 1992 de GIA te bestrijden.'
Wat betekent het dat Belliraj zou zijn betrokken bij de moord op de rector van de Grote Moskee in 1989? Kwam het meteen tot sektarisch geweld?
'Dat de rector kritiek had op de fatwah die Khomeiny had uitgesproken tegen de Britse schrijver Salman Rushdie, sterkt de hypothese dat Belliraj, indien hij de moordenaar was, deel uitmaakte van een door Iran gesteunde cel. Sektarisch geweld is heel typisch voor jihadterrorisme. Jihadi's maken voortdurend ruzie onder elkaar en gaan dan elkaar bestrijden. Dat verklaart waarom ze zoveel doden maken onder moslims.'
Moest Belliraj overvallen plegen om de terreur te financieren?
'Voor zover we weten dateren die overvallen van veel later. De meeste terroristische groepen moeten de criminaliteit in om aan geld en wapens te raken. Dat was zeker zo voor de GIA. In de tweede helft van de jaren negentig tot 2001 kwam er wel geld vanuit het netwerk van Al-Qaeda. Tevoren bestond dat niet, na 2001 hield het weer op. De huidige jihadi-groepjes opereren elk apart en vooral zeer amateuristisch.'
'Wat zich vandaag Al-Qaeda noemt, is zeker geen monoliet. Ze zijn onderling erg verdeeld, ideologisch of door hun machogedrag. Maar wie zich het Al-Qaeda-etiket kan opkleven, lijkt wel plots erg cool. Zo heeft de salafistische GSPC, die laatst bomaanslagen pleegde in Algerije, zich omgevormd tot Al-Qaeda van de Islamitische Maghreb, waardoor zijn fel uitgedunde rangen plots erg zijn aangezwollen.'

.

(mr)

.